Việt Nam có thể trở thành 'miền đất hứa' của ngành sản xuất chip bán dẫn

Tại phiên chất vấn Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà sáng 6/6 trong khuôn khổ Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga, Phó đoàn đại biểu Hải Dương, đã nêu lên vấn đề rằng hiện nay nhiều quốc gia đang tập trung phát triển ngành công nghiệp bán dẫn và đạt được nhiều thành tựu đáng kể.

Bà đề nghị Phó Thủ tướng đánh giá cơ hội của Việt Nam trong việc tham gia vào ngành công nghiệp đầy tiềm năng này. Đồng thời, bà Nga cũng chất vấn về các giải pháp cần thiết để thúc đẩy nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, nhằm hỗ trợ sự phát triển của ngành công nghiệp bán dẫn tại Việt Nam.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho biết, trong thời gian qua, Thủ tướng và các bộ ngành liên quan đã quyết liệt chuẩn bị các điều kiện để phát triển công nghệ chip bán dẫn. Thủ tướng cũng đã phê duyệt đề án đào tạo nhân lực nhằm đảm bảo đủ số lượng kỹ sư tham gia vào chuỗi cung ứng chip bán dẫn toàn cầu.

"Chúng ta cần sự tham gia của các trường đại học, cần có nghiên cứu về khoa học cơ bản để tự mình làm chủ được vấn đề công nghệ", Phú Thủ tướng nhấn mạnh.

Cũng tại buổi chất vấn, đại biểu Tạ Văn Hạ (đoàn Quảng Nam) đặt vấn đề về cơ hội để Việt Nam trở thành "miền đất hứa" cho ngành sản xuất chip bán dẫn, đặc biệt trong bối cảnh chuỗi cung ứng chip toàn cầu đang bị đứt gãy.

Ông Hạ nhấn mạnh, Phó Thủ tướng mới chỉ đề cập đến tiềm năng của Việt Nam, nhưng câu hỏi là làm sao tìm cách tận dụng cơ hội này nhanh nhất, biến tiềm năng thành lợi thế để thu hút các nhà đầu tư.

Trích dẫn thông tin từ các phương tiện truyền thông, ông Hạ cho biết Trung Quốc đã đầu tư 45,5 tỷ USD và Hàn Quốc đã chi hơn 7 tỷ USD để hỗ trợ cho ngành công nghiệp bán dẫn. Vị đại biểu đặt câu hỏi về hệ thống chính sách của Việt Nam và những gì cần chuẩn bị để thu hút được các nhà đầu tư vào lĩnh vực này. Ông cũng lưu ý, hiện tại nhiều doanh nghiệp công nghiệp ở Việt Nam bán sản phẩm cho Mỹ nhưng không bán được trong nước, vậy cần phải làm gì để khuyến khích, tạo động lực và phát huy tiềm năng nội tại của đất nước?

Trong bối cảnh đó, việc xây dựng một hệ thống chính sách hỗ trợ, đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong nước và quốc tế là rất cần thiết. Chỉ khi có những bước đi cụ thể và mạnh mẽ, Việt Nam mới có thể tận dụng được cơ hội này để phát triển ngành công nghiệp bán dẫn.  

Trả lời đại biểu Tạ Văn Hạ, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho biết hiện nay, Việt Nam đang dựa vào nguồn nhân lực được đào tạo từ các trường đại học. Việt Nam cũng có lợi thế khi được các nước ưu tiên chuyển giao một phần công nghệ. Tuy nhiên, Phó Thủ tướng nhấn mạnh rằng trong dài hạn, khi tham gia đầy đủ vào các chuỗi giá trị và nắm bắt các khâu sản xuất, vấn đề nhân lực sẽ trở thành mấu chốt. Phó Thủ tướng cho rằng để làm chủ công nghệ sản xuất chip, cần có sự nghiên cứu cơ bản, triển khai lâu dài và phải trải qua nhiều khâu khác nhau.

Gần đây, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo đầu tư vào một số trung tâm khoa học công nghệ để hỗ trợ công tác nghiên cứu cơ bản. Đồng thời, một số trung tâm đổi mới sáng tạo sẽ được đầu tư để tiến hành những khâu ban đầu trong quá trình sản xuất.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cũng chia sẻ rằng những khoản đầu tư vào lĩnh vực này là rất lớn. Ví dụ, chi phí cho quá trình sản xuất thử có thể lên tới 7 tỷ USD, và có thể phải thử nghiệm 100 lần mới ra được một con chip đạt yêu cầu. Do đó, lĩnh vực này cần sự tham gia của các doanh nghiệp, với việc đặt ra các yêu cầu của thị trường dựa trên cơ sở cung và cầu. Ông nhấn mạnh rằng không đơn giản chỉ là sản xuất ra con chip, mà con chip đó cần phải có khả năng cạnh tranh trên các thị trường lớn.

Trước đó, tại phiên chất vấn tại Quốc hội sáng 4/6, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh đã thông tin về vấn đề khai thác, tinh chế đất hiếm. Bộ trưởng cho biết, Việt Nam có nguồn tài nguyên khoáng sản phong phú với trữ lượng lớn như bô xít (khoảng 5,8 tỷ tấn), titan (hơn 600 triệu tấn), và đất hiếm (khoảng 20,7 triệu tấn).

Thủ tướng đã giao cho Bộ Tài nguyên và Môi trường đề án điều tra cơ bản và đánh giá trữ lượng đất hiếm. Bộ trưởng Khánh cho biết thêm, Chính phủ cũng chỉ đạo tính toán việc chế biến sâu đất hiếm để phục vụ cho ngành công nghiệp chip bán dẫn và nghiên cứu xuất khẩu. Đồng thời, chính phủ khuyến khích thu hút đầu tư, liên doanh và chuyển giao công nghệ trong lĩnh vực này.

Các địa phương có tiềm năng đất hiếm như Lai Châu, Yên Bái, và Lào Cai được yêu cầu tăng cường quản lý tài nguyên đất hiếm, nhằm tránh tình trạng khai thác và buôn bán trái phép.