Tuyển Việt Nam đấu Iraq: HLV Troussier lại 'thua chấp nhận được'?

Iraq chắc chắn đứng đầu bảng D với 2 chiến thắng. Đội tuyển Việt Nam sớm bị loại khỏi Asian Cup 2023 sau 2 trận thua liên tiếp. Trước đối thủ nằm trong nhóm 10 đội mạnh nhất châu Á, cơ hội giành chiến thắng của thầy trò huấn luyện viên Philippe Troussier không cao. Rất có thể đây lại là trận thua "chấp nhận được" của đội tuyển Việt Nam - ít nhất là theo tiêu chuẩn của nhà cầm quân người Pháp.

Đội tuyển Việt Nam tạo ra 2 chiều cảm xúc trái ngược nhau trong 2 trận đấu đầu tiên. Thầy trò ông Troussier thua Nhật Bản với màn trình diễn đáng khen, nhưng thất bại trước Indonesia lại mang đến cảm giác thất vọng tột cùng. Tuy nhiên, trên thực tế, nếu nhìn trên góc độ chủ quan và gạt đi yếu tố đối thủ hay hoàn cảnh, sự thể hiện của đội tuyển Việt Nam trong 2 trận đấu không khác gì nhau.

Tỉ lệ kiểm soát bóng của đội tuyển Việt Nam là 42,7% trước Nhật Bản và 57,3% trước Indonesia. Số đường chuyền là 533 (trước Nhật Bản) và 486 (trước Indonesia), trong đó không có quá 80 đường chuyền dài mỗi trận. Ở trận gặp Nhật Bản, đội tuyển Việt Nam có 6 pha dứt điểm, 3 lần trúng đích. Các chỉ số này trước Indonesia là 11 và 3 (thấp hơn đối thủ ở cả 2 trận đấu).

Những thống kê cơ bản cho thấy đội tuyển Việt Nam giữ được bóng, nhưng khả năng tấn công chưa tốt. Trước Nhật Bản, đội tuyển Việt Nam ghi được 2 bàn nhưng đều là những tình huống cố định, thứ mà chính HLV Troussier không muốn coi là phương thức ghi bàn chủ lực. 

Thực tế, ở cuộc đối đầu với đội bóng số 1 châu Á, đội tuyển Việt Nam được khen ngợi ở khả năng kiểm soát bóng chứ không phải mảng miếng tấn công. Vấn đề trong khâu tạo cơ hội và ghi bàn theo "bài vở" không được nhắc đến bởi đây là trận đấu mà thầy trò ông Troussier chạm trán đối thủ hoàn toàn vượt trội về đẳng cấp. Việc đội tuyển Việt Nam không thể tấn công là hiện thực có thể được bỏ qua.

Tuy nhiên, đội tuyển Việt Nam vẫn chơi như thế trước Indonesia lại là chưa đủ tốt. Sự khác biệt nằm ở tiêu chuẩn đánh giá. So với Nhật Bản, Indonesia là thử thách có độ khó thấp hơn rất nhiều và những kỳ vọng cũng như tiêu chuẩn đặt ra đối với đội tuyển Việt Nam không thể là một trận thua "chấp nhận được".

Nếu coi Nhật Bản như Indonesia và bỏ qua sự khác biệt về hoàn cảnh giữa trận đấu có thể thua và trận đấu buộc phải thắng, màn trình diễn - hay có thể nói là cách thua - của đội tuyển Việt Nam trong 2 thất bại này không khác nhau mấy. 

Sau 2 trận thua, HLV Troussier vẫn khẳng định đội tuyển Việt Nam thể hiện tốt và có sự tiến bộ. Vấn đề là so với cột mốc nào. Nếu điểm đối chiếu là những ngày đầu tiên nhà cầm quân người Pháp dẫn dắt ở U23 Việt Nam, đúng là các cầu thủ cho thấy những chuyển biến theo hướng tích cực. 

Dẫu vậy, sự tiến bộ mà nhà cầm quân người Pháp nhắc đến chỉ gói gọn ở một vài khía cạnh, đó là tư duy chơi bóng, khả năng kiểm soát bóng và niềm tin của các học trò. Chuyển hóa những yếu tố đó thành kết quả trên sân vẫn là điều mà đội tuyển Việt Nam chưa làm được.

Iraq là đối thủ rất mạnh. Vị trí trên bảng xếp hạng FIFA và màn trình diễn của họ trong 2 trận đầu tiên chứng minh điều đó. Rất có thể, đội tuyển Việt Nam sẽ lại có một trận thua theo kiểu "chấp nhận được".

Kịch bản có nhiều khả năng xảy ra là các học trò của HLV Troussier sẽ cố gắng kiểm soát bóng - và làm được như vậy, chơi cầm chừng, duy trì thế trận tốt trước đối thủ mạnh. Đội tuyển Việt Nam có thể sẽ không tạo ra mối đe dọa thường trực cho đối thủ từ những tình huống tấn công theo bài vở, nhưng vấn đề này sẽ không được để ý tới nhiều trong trận đấu ở thế "cửa dưới".

Thầy trò ông Troussier có thể được khen nếu thua sát nút trong một thế trận như vậy. Tuy nhiên, điều đó chưa chắc phản ánh được sự tiến bộ rõ rệt của đội tuyển Việt Nam. 

Trong buổi họp báo hôm qua (23/1), vị HLV 68 tuổi nói rằng trong quá trình mà ông đang thực hiện, Asian Cup có thể là thử thách đến hơi sớm. Đội tuyển Việt Nam còn rất xa mới đạt đến trạng thái lý tưởng. Trên hành trình ấy, những trận thua theo kiểu "chấp nhận được" trước các đối thủ cả mạnh và yếu có thể còn xuất hiện nhiều.