Tình trạng khai thác cát trái phép tại huyện Cần Giờ ở mức báo động

Khó khăn trong xử lý ‘cát tặc’

Ngày 23/4, TP.HCM tổ chức Hội nghị thông qua đề án phòng, chống tình trạng khai thác cát trái phép trên vùng biển Cần Giờ và vùng giáp ranh giữa thành phố với các tỉnh lân cận.

Tại hội nghị, Chủ tịch UBND huyện Cần Giờ Lê Minh Dũng cho biết, giai đoạn 2015 – 2018, tình trạng khai thác cát trái phép tại huyện Cần Giờ ở mức báo động. Các đối tượng liều lĩnh tổ chức khai thác có quy mô, thường diễn ra rầm rộ, nhất là vào ban đêm, với nhiều thủ đoạn tinh vi nhằm né tránh sự kiểm tra của các cơ quan chức năng.

Tình trạng khai thác trái phép cát không chỉ gây mất an ninh - trật tự tại địa phương mà còn gây ô nhiễm môi trường, nguy cơ sụt lún đất, ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống và tính mạng của người dân. Trong giai đoạn 2015 - 2018, Cần Giờ đã phát hiện và xử lý 151 trường hợp khai thác, vận chuyển cát trái phép.

Tuy nhiên, Cần Giờ vẫn gặp một số khó khăn trong việc xử lý những vi phạm về khai thác cát. Bị lực lượng chức năng phát hiện, những người khai thác cát trái phép thường không chấp hành, lái phương tiện bỏ chạy hoặc xả cát xuống biển nhằm tẩu tán tang vật vi phạm để tránh bị tịch thu phương tiện.

Cát tặc thường thuê phương tiện từ chủ sở hữu khác dưới danh nghĩa chở hàng hoặc thực hiện dự án. Trong quá trình điều tra, xác minh, chủ phương tiện thường không thừa nhận việc khai thác cát trái phép, nên cơ quan chức năng khó khăn trong việc xác định lỗi.

Ngoài ra, khu vực diễn ra hoạt động khai thác cát là nơi giáp ranh với vùng biển Bà Rịa - Vũng Tàu và Tiền Giang. Do vậy, nhiều đối tượng thường lợi dụng đêm tối, thời tiết xấu để qua biển Cần Giờ khai thác cát, bố trí lực lượng cảnh giới. Khi gặp lực lượng tuần tra, họ nhanh chóng chạy qua địa bàn giáp ranh và thông báo cho những phương tiện xung quanh bỏ chạy.

Từ đó, ông Lê Minh Dũng kiến nghị UBND TP.HCM giao Sở TN&MT chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan nghiên cứu giải pháp và phương án xử lý dứt điểm tình trạng khai thác cát trái phép trên vùng biển Cần Giờ.

Sẽ sử dụng vật liệu thay thế cát san lấp

Trước thực trạng này, đại tá Tô Danh Út - Chỉ huy trưởng Bộ đội Biên phòng TP.HCM kiến nghị sửa đổi Luật Xử lý vi phạm hành chính theo hướng tịch thu phương tiện vi phạm đã từng bị xử lý, nhằm tránh việc các cá nhân, tổ chức lợi dụng kẽ hở của pháp luật để tiếp tục vi phạm.

Ông Út cũng đề nghị bổ sung hình phạt yêu cầu cá nhân, tổ chức vi phạm phải vận chuyển số cát, sỏi đã khai thác trái phép về lấp trả lại nguyên trạng tại vị trí đã khai thác.

Mặt khác, những cá nhân khai thác khoáng sản trái phép bị xem là hành vì trộm, cắp tài sản để cơ quan chức năng dễ xử lý về hình sự, tăng tính răn đe.

Đồng tình với những kiến nghị trên, Thiếu tướng Phan Anh Minh – Phó Giám đốc Công an TP.HCM đề nghị thành phố xem xét lại quy hoạch các công trình sử dụng nhiều cát san lấp mà không tính đến nguồn cung.

Đồng thời, thành phố chỉ nên đồng ý cho việc nạo vét luồng tuyến tận thu sản phẩm với điều kiện chỉ định được người bao tiêu toàn bộ sản phẩm đó, tránh tình trạng lợi dụng các giấy phép nạo vét tận thu sản phẩm để khai thác cát trái phép.

Phát biểu chỉ đạo hội nghị, Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thiện Nhân cho rằng, việc quản lý tình trạng khai thác cát trái phép là hết sức cấp bách, vì nó ảnh hưởng đến đời sống người dân.

Video: 'Cát tặc' hoành hành trái phép trên sông Đồng Nai

Bí thư Nhân đề nghị các sở, ngành TP.HCM phối hợp với các địa phương giám sát các phương tiện hút cát, người lái phương tiện khai thác cát. Song song đó, TP.HCM cần thành lập tổ công tác liên ngành xử lý tình trạng khai thác cát trái phép.

Ngoài ra, thành phố sẽ báo cáo Bộ Xây dựng trong việc cân đối cung cầu vật liệu xây dựng như cho phép mở các mỏ khai thác, cũng như dùng vật liệu thay thế cát san lấp. Đồng thời, các đơn vị cũng cần có chính sách hỗ trợ cho lực lượng tham gia phòng, chống khai thác cát trái phép.

Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Trần Vĩnh Tuyến cho biết, UBND thành phố sẽ làm việc với Bộ Xây dựng để nghiên cứu sử dụng vật liệu thay thế cát san lấp, đồng thời, xử lý nghiêm các trường hợp khai thác cát trái phép.