Trầu không là loại dây quen thuộc với người Việt Nam, ngày xưa phổ biến vì tục lệ ăn trầu, ngày nay chủ yếu trồng ở các vùng quê. Đây là loại cây nhiều tác dụng tốt, dùng được trong nhiều trường hợp bệnh ngoài da, sát khuẩn, tiêu viêm rất hiệu quả.
Trong 100g lá trầu không có thành phần như sau:
- Năng lượng: 44 kcal
- Nước: 85,6g
- Protein: 3,1g
- Lipid: 0,8g.
- Muối khoáng: 2,3g.
- Chất xơ: 2,3g.
- Cacbohidrat: 6,1g.
- Canxi: 0,5g.
- Sắt: 0,007g
- Vitamin A: 2,5mg
- Ngoài ra, lá trầu còn chứa một số dưỡng chất như vitamin nhóm B, axit ascorbic, caroten, tinh dầu,...
Lá trầu không có thể dùng như một vị thuốc.
Cao chiết lá và tinh dầu trầu không có hoạt tính ức chế một số chủng vi khuẩn (in-vitro) như tụ cầu vàng, phế cầu, Staphylococcus albus, Bacillus subtilis, liên cầu tan máu, Escherichia coli, Salmonella typhi. Chúng còn có các chủng nấm Candida albicans, C. stellatoides, Aspergillus niger. Hoạt tính diệt nấm có thể so sánh với resorenilol.
Theo Y học cổ truyền, trầu không có vị cay nồng, mùi thơm hắc, tính ấm, quy vào các kinh phế, tỳ, vị. Chúng tác dụng trừ phong thấp, chống lạnh, hạ khí, tiêu đờm, tiêu viêm, sát trùng.
Công dụng của lá trầu không
Dưới đây là một số công dụng được ghi nhận khi sử dụng trầu không từ xưa đến nay.
- Chữa hàn thấp nhức mỏi, đau bụng, đầy hơi, vết thương nhiễm trùng có mủ sưng đau, hen suyễn khi thời tiết thay đổi, đờm nhiều khó thở, cảm mạo, bỏng, mụn nhọt, hắc lào, mề đay, ghẻ ngứa, viêm quanh răng, viêm tai, viêm họng. Ngày dùng 8-16g dưới dạng thuốc sắc. Bạn có thể dùng ngoài, đắp lá tươi giã nát hoặc ngâm lá với nước để rửa.
- Lá trầu không và gừng sống ép lấy nước uống chữa ho, khó thở, đầy bụng. Súc miệng hàng ngày với nước có dịch chiết lá trầu không giúp phòng viêm họng, hỗ trợ các thuốc trị bạch hầu.
- Lá trầu không vò nát đắp chữa hắc lào, mày đay, ghẻ ngứa, sâu kiến đốt. Phụ nữ có thai không nên dùng.
Ở Ấn Độ, lá và tinh dầu trầu không dùng điều trị các bệnh xuất tiết, bệnh phổi và làm thuốc đắp, thuốc súc miệng. Lá trầu không trong thành phần của chế phẩm thuốc cổ truyền Ấn Độ cùng với một số dược liệu khác dùng để trị hen suyễn.
Trầu không quen thuộc trong cuộc sống, nhiều tác dụng tốt.
Một số bài thuốc có trầu không
Chữa vết thương: Lá trầu không, lá thanh táo, lá cỏ răng cưa, lấy lượng bằng nhau. Tất cả đem giã nát rồi đắp lên vết thương.
Rửa vết thương: Lá trầu không tươi 40g, đem rửa sạch, đun với 2 lít nước sôi trong 15-20 phút, Để nguội, gạn lấy nước trong, thêm phèn phi 8g vào đánh tan rồi rửa.
Chữa mụn nhọt: Lá trầu không, lá thồm lồm, hoa dâm bụt, lấy lượng bằng nhau. Giã nát tất cả rồi đắp lên da.
Chữa tiểu gắt: Rễ trầu không (hoặc dùng thân, lá), rễ cau, mỗi vị 10g. Sắc uống ngày một thang, dùng vài ngày đến khi khỏi.
Chữa sai khớp, bong gân: Lá trầu không 12g, nghệ già 20g, lá cúc tần, lá xạ can mỗi vị 12g. Giã nát, trộn với một ít giấm, bọc gạc rồi đắp lên chỗ sưng đau. Thay băng sau khoảng 2-3 ngày/lần.
Chữa cảm mạo: Dùng lá trầu không đánh gió, xát ở xương sống từ trên xuống dưới
Chữa viêm họng: Lá bạc hà, húng quế, lá trầu không, mật ong và gừng. Đem các thảo dược rửa sạch và ép lấy nước. Sau đó trộn đều với mật ong và ngậm.
Chữa các bệnh ngoài da lở loét, côn trùng cắn, rôm sảy, chàm và hắc lào: Một nắm lá trầu không, rửa sạch nguyên liệu, sau đó giã nát lá trầu và hòa với nước sôi để nguội. Dùng nước để rửa và đắp vào vùng da bị tổn thương.
Lưu ý: Trầu không nơi thôn quê là vị thuốc phổ biến, dễ tìm, lại chữa được nhiều bệnh. Tuy nhiên, người bệnh nên tham khảo ý kiến thầy thuốc trước khi sử dụng.
Bình luận