Ngày 9/1, phiên tòa xét xử ông Đinh La Thăng và 21 đồng phạm trong vụ án xảy ra tại Công ty cổ phần xây lắp dầu khí Việt Nam (PVC) bước sang ngày làm việc thứ 2 với phần thẩm vấn hai bị cáo được quan tâm nhất trong vụ án là bị cáo Đinh La Thăng - nguyên chủ tịch HĐQT PVN và Trịnh Xuân Thanh - nguyên chủ tịch HĐQT kiêm tổng giám đốc Tổng công ty cổ phần Xây lắp dầu khí Việt Nam (PVC).
Video: Sau 2 ngày xét xử, luật sư của ông Đinh La Thăng nói gì?
Ông Đinh La Thăng giải trình vì sao chỉ định PVC làm tổng thầu?
Hội đồng xét xử (HĐXX) đã xét hỏi bị cáo Đinh La Thăng về việc chỉ định thầu dự án Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2 cho PVC, khi năng lực của doanh nghiệp này rất yếu kém.
Ông Thăng trình bày, làm Chủ tịch Hội đồng Thành viên PVN từ tháng 2/2006 đến 2007 với nhiệm vụ chỉ đạo các thành viên phê duyệt đường lối chiến lược; thực hiện đường lối của Đảng, thực hiện các Nghị quyết của HĐQT; thay mặt Hội đồng thành viên ký giấy tờ...
Bị cáo Đinh La Thăng.
Theo ông Thăng, Chính phủ đã cho phép PVN đầu tư phát triển dịch vụ, cho chỉ định đơn vị thành viên thực hiện các hạng mục của tập đoàn. PVN đã xây dựng các công ty con chuyên ngành, trong đó có PVC với mục tiêu phát triển thành công ty xây lắp mạnh của Tập đoàn.
Việc chỉ định PVC là tổng thầu dự án Nhiệt điện Thái Bình 2 xuất phát từ chủ trương trong chiến lược phát triển PVN đến năm 2025 trở thành tập đoàn đa ngành, "nâng doanh thu dịch vụ trong tổng doanh thu, ưu tiên người Việt Nam dùng hàng Việt Nam, phát huy nguồn lực đẩy mạnh tăng trưởng kinh tế...".
Ông Thăng khẳng định, việc chọn lựa đối tác nước ngoài là khó cho Việt Nam. Bên cạnh đó, theo ông Thăng, năng lực tài chính và kinh nghiệm thì PVC có đủ. Ông Thăng cho rằng, PVC đã thi công hàng trăm công trình rồi, chứ không chỉ có công trình nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2.
Ngoài ra, về năng lực tài chính, ông Thăng cho rằng dựa vào các báo cáo của PVC và các bộ phận giúp việc của PVN báo cáo. Do đó, căn cứ vào năng lực và thực tiễn của PVC nên bị cáo đồng ý về nguyên tắc.
Về việc thẩm định các bản báo cáo được cho là có đủ năng lực của PVC, ông Thăng cho rằng Hội đồng thành viên làm việc thì có bộ máy giúp việc của tập đoàn, căn cứ vào các tờ trình, báo cáo của chủ đầu tư thì đồng ý về mặt chủ trương nên giao cho tổng giám đốc trực tiếp chỉ đạo.
Về lý do tại sao theo nghị quyết của PVN nêu rõ PVC là tổng thầu liên danh, nhưng công văn do bị cáo ký lại làm ngược lại rằng chỉ PVC làm tổng thầu, ông Thăng giải thích, đối với tổng thầu và liên doanh tổng thầu có phạm vi khác nhau nhưng phần nước ngoài thực hiện là nước ngoài thiết kế. Việc ký liên doanh tổng thầu căn cứ vào một văn bản trước đó của HĐTV ban hành, sau đó bị cáo tiếp tục thực hiện.
Ông Đinh La Thăng nhận sai do nóng vội
Liên quan đến số tiền hơn 6,6 triệu USD và 1.300 tỷ đồng đã ứng cho PVC thực hiện dự án nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2, ông Thăng khẳng định đã chỉ đạo rõ số tiền này chỉ được sử dụng cho dự án không được dùng vào mục đích khác.
Về việc hợp đồng 33 chưa đủ điều kiện mà bị cáo đã cho tạm ứng 10%, ông Thăng giải thích "lúc đó bị cáo chưa biết gì về hợp đồng 33 cả".
Về việc ông Chương khai tại cuộc họp ngày 31/3/2011, ông Đinh La Thăng chỉ đạo ban quản lý dự án rà soát lại nội dung hợp đồng 33 để ký lại hợp đồng điều chỉnh chủ thể và yêu cầu hoàn thành sớm thiết kế tổng thể và sớm thực hiện việc tạm ứng 10% giá trị hợp đồng cho dự án, đồng thời khẳng định đã báo cáo nội dung hợp đồng 33", ông Thăng thừa nhận: "do nóng vội dẫn đến vi phạm quy trình thủ tục nên bị cáo nhận trách nhiệm. Quá trình điều tra, bị cáo nhận trách nhiệm là người đứng đầu đối với nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2".
Trịnh Xuân Thanh: 'Khi khó khăn có công việc càng mừng'
Trịnh Xuân Thanh khai bản thân là lãnh đạo đơn vị, thực hiện triển khai kế hoạch năm thông qua PVC.
Theo lời bị cáo Thanh, khi PVN chỉ đạo PVC thực hiện Dự án Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2, PVC là đơn vị thi công nên rất mừng vì đã được chọn làm tổng thầu.
Bản thân bị cáo lúc đó biết PVC cũng chưa đủ điều kiện nhưng thực tế thời điểm đó cả nước cũng chỉ có PVC và Lilama làm được. Lúc đó, PVC cũng từng liên kết với Lilama thực hiện dự án vượt tiến độ và rất thành công.
Trịnh Xuân Thanh
Bị cáo Thanh cho rằng, việc mất cân đối tài chính là do thực hiện tái cơ cấu thì kế hoạch 2012 tăng vốn để trả. Tại thời điểm như vậy, một đơn vị xây lắp nhận được dự án như thế là rất tốt, có dự án sẽ có lợi nhuận. Khi khó khăn có công việc càng mừng. Đây lại là dự án lớn.
Bị cáo Thanh khẳng định, toàn bộ phần tài chính và thi công của Hợp đồng 33 đều được làm đúng thủ tục, pháp luật.
Ông Thanh cũng khẳng định, đã phân công cho ông Nguyễn Lý Hải. Sau đó ông Hải phân công cho các phòng ban lên kế hoạch báo cáo về phần thi công. Ông Hải cũng đã báo cáo lại nhưng trong thời gian rất ngắn nên không kịp xem xét kĩ.
Có một vài hồ sơ còn chưa chuẩn bị được. Tuy nhiên, vì nôn nóng thực hiện dự án bị cáo đề xuất là khởi công. Khi thực hiện hợp đồng 33, bị cáo cũng biết rằng toàn bộ phụ lục của hợp đồng 33 là không có.
Hợp đồng 33 là do Ban Tổng giám đốc kí. Về vấn đề tạm ứng tiền dự án là không cần thông qua bị cáo. Tất cả là do Ban Tổng giám đốc. Bị cáo không có chỉ đạo nào. Việc tạm ứng tiền là do Ban TGĐ, không cần thông qua bị cáo.
Việc thực hiện, chi tiêu tiền tạm ứng, ông Thanh cho biết: “giai đoạn tháng 8,9/2011 có phát hiện ra việc chi tiêu này là không đúng nhưng ban đầu thì không. Việc dùng tiền như thế nào là trách nhiệm của Kế toán trưởng”.
Bị cáo Thanh khẳng định: "PVC lúc nào cũng vay được tiền từ ngân hàng. Ngân hàng lúc nào cũng sẵn sàng cho PVC vay tiền".
Đinh La Thăng nhận ép tiến độ cấp dưới dẫn đến vi phạm về thủ tục
Bị cáo Đinh La Thăng cho biết, dự án Nhiệt điện Thái Bình 2 nằm trong nhiều dự án điện, nằm trong chiến lược phát triển PVN cũng như ngành điện Việt Nam.
Trong đó, PVN phải đảm bảo 30% sản lượng điện của cả nước. Tiến độ cấp bách nên được Chính phủ cho phép thực hiện cơ chế đặc thù để thúc đẩy dự án nhanh tiến độ.
Các bị cáo tại phiên tòa.
Với cơ chế đặc thù, Chính phủ cho phép vừa triển khai thiết kế và kế hoạch, vừa thực hiện các chủ trương quyết định của Chủ đầu tư.
Đây là dự án cấp bách, Chính phủ yêu cầu khởi công trong quý 1/2009. Do vậy PVN phải triển khai theo đúng tiến độ Chính phủ yêu cầu, HĐTV cũng ép các đơn vị phải bám sát tiến độ, thực hiện theo đúng cơ chế đặc thù.
“Sau 10 năm nhìn lại dự án, tôi đã có đầy đủ các thông tin mà lúc triển khai chưa thể có được. Với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ và bản thân tôi, đôi lúc tôi đã nóng vội, chính vì vậy sau 10 năm nhìn lại bản thân tôi thấy có những việc do ép tiến độ mà anh em cấp dưới không đủ thời gian cần thiết để thực hiện, dẫn đến vi phạm về thủ tục” – bị cáo Thăng nói.
Bị cáo Thăng nhận trách nhiệm của người đứng đầu và mong HĐXX xem xét bối cảnh 10 năm về trước, đặc biệt PVN là tập đoàn triển khai rất nhiều dự án trọng điểm trong bối cảnh hành lang pháp lý chưa đầy đủ nên đã hành động thiếu sáng tạo.
Ngoài ra, bị cáo Thăng còn nhận trách nhiệm trong việc thiếu kiểm tra, đôn đốc nắm bắt thông tin. Cái này một phần do anh em ở dưới làm theo tiến độ chưa kịp báo cáo. Nguyên Chủ tịch HĐTV PVN cho rằng nếu ông thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, có thể phát hiện sai sót. "Đến giờ bị cáo mới biết sai nên nhận trách nhiệm”, ông Thăng nói.
Video: Nhiều bị cáo khai chịu sức ép lớn từ ông Đinh La Thăng
Đồng phạm của Trịnh Xuân Thanh nói gì về khoản tham ô 14 tỷ đồng đi chúc Tết?
HĐXX xét hỏi Vũ Đức Thuận, nguyên Tổng giám đốc Tổng công ty xây lắp dầu khí Việt Nam (PVC), và một số đồng phạm về khoản tham ô 14 tỷ đồng tại dự án Vũng Áng - Quảng Trạch.
Bị cáo Thuận khai khoảng cuối năm 2010, Trịnh Xuân Thanh nói cần cám ơn một số người giúp đỡ công ty sản xuất kinh doanh. Ông Thanh yêu cầu ông Thuận lấy tiền từ các đơn vị làm ăn có lãi để đi chúc Tết.
Trịnh Xuân Thanh phủ nhận tham ô 4 tỷ đồng để tiêu Tết
Theo cáo trạng, ngày 6/1/2012, theo chỉ đạo của Trịnh Xuân Thanh và Vũ Đức Thuận, Nguyễn Anh Minh đã yêu cầu Lương Văn Hòa chuẩn bị 5 tỷ đồng cho Trịnh Xuân Thanh sử dụng việc cá nhân trong dịp Tết.
Bị cáo Trịnh Xuân Thanh.
Sau đó Hòa đã chỉ đạo Nguyễn Đức Hưng chuyển 6,5 tỷ đồng vào tài khoản của Công ty Quỳnh Hoa để thanh toán thêm hạng mục thi công khống của dự án nhà máy nhiệt điện Vũng Áng.
Sau khi nhận tiền, Hoa giữ lại 977 triệu đồng (tương đương 15%) rồi chuyển 5,5 tỷ đồng vào tài khoản của Lương Văn Hòa. Theo chỉ đạo của Minh, Hòa đưa 5 tỷ đồng cho lái xe của Minh. Hòa đưa cho Trịnh Xuân Thanh 4 tỷ đồng còn giữ lại cho Minh sử dụng 1 tỉ. Số tiền 540 triệu đồng còn lại, Hòa nộp vào quỹ ban điều hành.
Trong phiên tòa sáng 9/1, trước khi hỏi ông Thanh về hành vi này, tòa cho mời nhân chứng là người chuyển tiền cho lái xe của bị cáo Trịnh Xuân Thanh. Theo lời kể của nhân chứng này, khi đó, bị cáo Hòa gọi điện thoại nhờ nhân chứng đã chở Hòa đến 2 ngân hàng và mỗi lần từ ngân hàng ra bị cáo Hòa xách thêm 1 cái túi. Lúc đó, nhân chứng không biết trong túi có gì.
Sau khi từ ngân hàng về, bị cáo Hòa nhờ nhân chứng này chuyển 2 túi đó cho lái xe của bị cáo Trịnh Xuân Thanh. Sau đó, bị cáo Hòa bớt lại 1 tỉ đồng để xài nên số tiền còn lại nhân chứng này chuyển hết cho Toàn - lái xe của Thanh.
Tuy nhiên, tại phiên tòa diễn ra chiều nay, bị cáo Trịnh Xuân Thanh phủ nhận lời khai của nhân chứng cũng như lời khai của lái xe Toàn về việc mình đã nhận 4 tỷ đồng để tiêu Tết.
Ông Thanh cũng phản biện rằng, nhân chứng lúc thì nói "túi quà", lúc lại nói "túi tiền" và đề nghị HĐXX làm rõ xem đó là quà hay tiền.
Ông Thanh khẳng định trong ô tô của mình luôn có rất nhiều quà, từ rượu, thuốc lá và nhiều người "còn cho cả cá và bưởi", do vậy không thể biết gói quà đó là gói gì.
Video: Xét xử ông Đinh La Thăng và đồng phạm: Luật sư phân tích tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ
Bình luận