Tờ The New York Times đưa tin, Daniel Ellsberg, nhà phân tích quân sự, người tiết lộ bí mật về những "lời dối" của Mỹ trong chiến tranh Việt Nam - Hồ sơ Lầu Năm Góc, đã qua đời hôm 16/6 tại nhà riêng của ông ở Kensington, bang California.
Theo vợ và con gái của Daniel Ellsberg, ông qua đời ở tuổi 92, sau thời gian mắc ung thư tuyến tụy.
Ông Daniel Ellsberg từng làm việc với tư cách là nhà phân tích quốc phòng cho tổ chức RAND Corporation trong những năm 1960.
Quan điểm của ông Daniel Ellsberg về cuộc chiến tranh Việt Nam dần thay đổi sau khi đọc các tài liệu mật của Lầu Năm Góc. Tài liệu này cho thấy Chính phủ Mỹ nói dối công chúng về khả năng chiến thắng trong cuộc chiến tại Việt Nam, trong khi thực tế hoàn toàn ngược lại.
Từ đó, ông Daniel Ellsberg quyết định tiết lộ toàn bộ "Hồ sơ Lầu Năm Góc" vào năm 1971. Hồ sơ dày 7.000 trang, đề cập đến chính sách của Mỹ tại Việt Nam trong giai đoạn 1945 - 1967.
Theo tài liệu mà Daniel Ellsberg tiết lộ, chính quyền Mỹ thừa nhận rằng họ không thể giành chiến thắng trong cuộc chiến này.
Ông Daniel Ellsberg bị xét xử tại tòa án liên bang ở Los Angeles với các cáo buộc làm gián điệp và các tội danh khác. Ông phải phải đối mặt với bản án 115 năm tù khi hầu tòa vào năm 1973.
Tuy nhiên, ông đã được xử trắng án do tòa nhận định chính phủ của cựu Tổng thống Richard Nixon đã có nhiều hành vi sai trái, bao gồm đột nhập vào phòng khám bác sĩ tâm lý của ông Daniel Ellsberg.
Sau khi tòa án tối cao Mỹ bác lập luận của chính quyền Tổng thống Richard Nixon là tiết lộ Hồ sơ Lầu Năm Góc sẽ ảnh hưởng đến an ninh quốc gia, nhiều tờ báo Mỹ đăng tải nội dung hồ sơ này, trong đó New York Times là tờ báo đầu tiên cung cấp thông tin về Hồ sơ Lầu Năm Góc.
Năm 2017, vụ rò rỉ "Hồ sơ Lầu Năm Góc" do "người thổi còi" Daniel Ellsberg thực hiện đã được miêu tả trong bộ phim "The Post".
Ông Daniel Ellsberg sinh ngày 7/4/1931, tại Chicago. Ông nhận bằng tiến sĩ tại Harvard, sau đó gia nhập RAND Corporation. Ông từng kết hôn hai lần, có hai con trai và một con gái.
Năm 1964, ông Daniel Ellsberg là cố vấn của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert S. McNamara. Khi can dự của Mỹ vào Việt Nam ngày càng sâu rộng, ông đến Sài Gòn vào năm 1965 để đánh giá tình hình.
Bình luận