Mua sắm kit xét nghiệm Việt Á ở CDC Bắc Ninh: Kiến nghị chuyển cơ quan công an

Thanh tra tỉnh Bắc Ninh có kết luận về việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, sinh phẩm, kit xét nghiệm, vaccine, thuốc phòng chống dịch COVID-19 trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh, trong đó đáng chú ý có 4 gói thầu mua sắm sản phẩm của Công ty Việt Á tại CDC Bắc Ninh, với tổng trị giá lên tới hàng chục tỷ đồng.

4 gói thầu nào?

Cụ thể, CDC Bắc Ninh triển khai gói thầu mua sắm sinh phẩm, vật tư xét nghiệm SARS-CoV-2 phục vụ hoạt động phòng, chống dịch COVID-19 năm 2021 (mua sắm lần 2, gọi là gói thầu 2-CDC). Hàng hóa mua sắm gồm kit realtime RT-PCR, kit tách chiết ARN, ống nghiệm ly tâm nhựa kiểu eppendorf, cồn tuyệt đối, đầu côn (típ) có lọc, găng tay không bột tan.

CDC Bắc Ninh hợp đồng mua sắm với nhà thầu là Công ty cổ phần thiết bị y tế Thành An (Công ty Thành An). Trong đó, số lượng hàng hóa nghiệm thu, bàn giao 10.080 kit realtime RT-PCR của hãng Việt Á là và 5.000 kit tách chiết ARN. Việc nghiệm thu, thanh lý này có biên bản đề ngày 12/5/2021. Giá trị gói thầu đã thanh toán hơn 5,4 tỷ đồng.

Ở gói thầu mua sắm sinh phẩm, vật tư xét nghiệm SARS-CoV-2 năm 2021 (đợt 3, gọi là gói thầu 4-CDC), hàng hóa mua sắm gồm, bộ sinh phẩm Realtime RT-PCR phát hiện SARS-CoV-2, kit tách chiết RNA thủ công, cồn tuyệt đối, cồn 70 độ, dải 8 ống realtime PCR, nước chuyên dùng cho sinh học phân tử, ống nghiệm ly tâm, đầu côn, găng tay bột tan, bọc tóc con sâu.

Trong đó, CDC Bắc Ninh đã nhận bàn giao từ Công ty An Việt 7.500 bộ sinh phẩm Realtime RT-PCR của hãng Việt Á; của Công ty Thành An 7.500 bộ sinh phẩm Realtime RT-PCR cùng 42.000 bộ kit tách chiết RNA thủ công của Công ty Việt Á. Biên bản bàn giao, nghiệm thu giữa CDC Bắc Ninh với Công ty An Việt đề ngày 2/6/2021, với Công ty Thành An là ngày 3/6/2021. Giá trị gói thầu đã thanh toán hơn 8,1 tỷ đồng.

Có dấu hiệu không khách quan, không minh bạch trong 4 gói thầu mua sắm hàng hóa của Công ty Việt Á tại CDC Bắc Ninh

Đối với gói thầu mua sắm 20.000 kit xét nghiệm sinh phẩm Realtime PCR và 5.000 kit chiết tách ARN của hãng Việt Á (Gọi là gói thầu 7-CDC), CDC Bắc Ninh đã nhận bàn giao từ Công ty An Việt 10.000 kit xét nghiệm RT-PCR do Công ty Việt Á sản xuất; từ Công ty Thành An 10.000 kit xét nghiệm RT-PCR và 5.000 sinh phẩm tách chiết ARN cũng của Công ty Việt Á. Biên bản bàn giao, nghiệm thu, thanh lý của CDC Bắc Ninh với Công ty An Việt đề ngày 15/6/2021, với Công ty Thành An đề ngày 21/6/2021. Giá trị gói thầu đã thanh toán hơn 9,6 tỷ đồng.

Gói thầu mua sắm bổ sung 10.000 kit xét nghiệm sinh phẩm Realtime RT-PCR của Công ty Việt Á ( gọi là gói thầu 8-CDC). Biên bản bàn giao, nghiệm thu, thanh lý hàng hóa đề ngày 25/6/2021. Công ty An Việt đã bàn giao 4.569 kit xét nghiệm RT-PCR do Công ty Việt Á sản xuất cho CDC Bắc Ninh. Giá trị gói thầu đã thanh toán 4,7 tỷ đồng.

Dấu hiệu không khách quan, minh bạch

Theo kết luận thanh tra, quá trình lập giá của 4 gói thầu nêu trên, CDC tỉnh Bắc Ninh đã căn cứ vào báo giá của các công ty. Tuy nhiên, các công ty báo giá nêu trên lại có quan hệ gia đình, quan hệ mật thiết với nhau; trong đó, có 2 công ty do một cá nhân làm giám đốc và biết số liệu báo giá cho CDC Bắc Ninh.

Công ty Thành An và Công ty An Việt thay nhau, cùng trúng thầu trong các gói thầu về mua sắm kit xét nghiệm RT-PCR do Công ty Việt Á sản xuất. Việc mua bán được thực hiện qua lại giữa công ty của vợ chồng ông Tuân, bà Vân (ông Tuân làm Giám đốc Công ty An Việt, bà Vân làm Giám đốc Công ty Thành An). Các Công ty Optica, Công ty Minh Nhật, Công ty Hà Dương thường xuyên thay nhau báo giá kit xét nghiệm RT-PCR nhưng không trúng thầu, không có ủy quyền bán hàng của Công ty Việt Á.

Tại gói thầu 2-CDC, 4-CDC, Công ty Thành An không mua kit xét nghiệm RT-PCR do Công ty Việt Á sản xuất trực tiếp từ Công ty Việt Á mà mua từ Công ty An Việt. Công ty Thành An cung cấp kit xét nghiệm RT-PCR của hãng Việt Á cho CDC Bắc Ninh, trong khi không có giấy ủy quyền bán hàng của Công ty An Việt. Giá mua của Công ty An Việt cao hơn 1,08 lần giá mà Công ty Thành An bán cho CDC Bắc Ninh.

Tại gói thầu 8-CDC, Công ty An Việt không mua trực tiếp được của Công ty Việt Á mà mua lại của Công ty Optica 4.569 kit với giá 530.250 đồng/bộ (cao hơn giá mua trực tiếp 1,04 lần). Công ty Optica có Giám đốc cũng là bà Trần Hồng Vân - vợ ông Nguyễn Văn Tuân (Giám đốc Công ty An Việt). Trong khi Công ty Optica không có ủy quyền bán hàng của Công ty Việt Á, Công ty An Việt không có ủy quyền bán hàng của Công ty Optica.

“Các công ty nêu trên có mối quan hệ, liên hệ qua lại từ mối quan hệ gia đình, … báo giá, trúng thầu, mua bán qua lại. Do vậy có dấu hiệu không khách quan, không minh bạch trong việc thực hiện mua sắm kit xét nghiệm RT-PCR do Công ty Việt Á sản xuất đối với 4 gói thầu tại CDC Bắc Ninh”, kết luận của Thanh tra tỉnh Bắc Ninh nêu.

Từ kết quả đó, Thanh tra tỉnh Bắc Ninh kiến nghị chuyển thông tin, tài liệu về mối quan hệ của các công ty trong việc báo giá, được chỉ định thầu, thực hiện mua sắm hàng hóa của Công ty Việt Á sản xuất có dấu hiệu không khách quan, minh bạch đến Công an tỉnh Bắc Ninh tiếp tục điều tra, xử lý.

Đối với 4 gói thầu mua sinh phẩm, kit xét nghiệm RT-PCR do Công ty Việt Á sản xuất còn lại tại CDC Bắc Ninh (do điều kiện về thời gian, tình hình dịch trong quá trình thanh tra, đoàn thanh tra chưa kiểm tra, xác minh), do vậy Thanh tra tỉnh Bắc Ninh kiến nghị Công an tỉnh Bắc Ninh xác minh và xử lý.