Hiệp hội Bất động sản hiến kế gỡ 8.808 hồ sơ thuế nhà đất 'mắc kẹt' tại TP.HCM

Những thay đổi liên quan đến Luật đất đai mới áp dụng từ ngày 1/8/2024 đang khiến hàng nghìn hồ sơ nhà đất tồn đọng chưa có hướng giải quyết. Theo Cục Thuế TP.HCM, có 8.808 hồ sơ thuế tồn đọng từ ngày 1/8 đến ngày 27/8.

Trong số này gồm 5.448 hồ sơ thuế thu nhập cá nhân do chuyển nhượng bất động sản và 2.737 hồ sơ thuộc các trường hợp không phát sinh nghĩa vụ tài chính với Nhà nước (thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản, lệ phí trước bạ…). Ngoài ra còn 346 hồ sơ thu tiền sử dụng đất khi công nhận quyền sử dụng đất, 277 hồ sơ thu tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích sử dụng đất.

Cục Thuế TP.HCM 2 lần kiến nghị UBND TP.HCM sớm ban hành quyết định điều chỉnh bảng giá đất và có hướng dẫn, chỉ đạo việc áp dụng, giúp cơ quan thuế kịp thời tính nghĩa vụ tài chính về đất đai đối với số hồ sơ phát sinh này.

Ngành thuế TP.HCM cũng báo cáo Tổng cục Thuế về việc giải quyết các trường hợp không phát sinh nghĩa vụ tài chính khi làm thủ tục cấp giấy chứng nhận cho người dân, tránh tồn đọng hồ sơ, khiếu nại.

Trong văn bản gửi các đơn vị liên quan tối 9/9, Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) “hiến kế” nhiều hướng xử lý các trường hợp hồ sơ thuế nhà đất tồn đọng này.

Theo HoREA, với 2.737 hồ sơ thuộc các trường hợp không phát sinh nghĩa vụ tài chính với Nhà nước, cơ quan Thuế cần phải giải quyết ngay. Vì các trường hợp này không phát sinh nghĩa vụ thuế từ chuyển nhượng bất động sản, lệ phí trước bạ… tức không bị vướng về pháp lý.

Với 5.448 hồ sơ thuế thu nhập cá nhân do chuyển nhượng bất động sản, đề nghị phân loại để có cách giải quyết phù hợp.

Theo HoREA, thực tế vướng mắc của 5.448 hồ sơ thuế thu nhập cá nhân do chuyển nhượng bất động sản là phải thực hiện quy định tại Điều 17 Thông tư số 92/2015 của Bộ Tài chính, về căn cứ tính thuế thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản.

Do vậy, trường hợp hợp đồng chuyển nhượng không ghi giá, hoặc ghi giá thấp hơn giá đất do cấp tỉnh quy định tại thời điểm chuyển nhượng, ngành thuế xác định giá chuyển nhượng theo bảng giá đất cấp tỉnh quy định.

“Hiệp hội nhận thấy trong nhiều năm qua, UBND TP.HCM đã ban hành bảng giá sàn nhà, đất để làm căn cứ xem xét giá chuyển nhượng từng lần đối với các trường hợp chuyển nhượng nhà đất để tính thuế thu nhập cá nhân. Và thực tế khi cơ quan Thuế phát hiện dấu hiệu khai thấp, đã yêu cầu kê khai lại, đã hạn chế việc thất thu thuế.

Tuy nhiên, do Điều 17 Thông tư số 92/2015 còn các quy định khác, mà hiện nay TP.HCM chưa ban hành bảng giá đất điều chỉnh, nên cơ quan Thuế không thể giải quyết, và đã 2 lần có văn bản báo cáo”, kiến nghị của HoREA nêu.

 HoREA  đề nghị Bộ Tài chính có văn bản hướng dẫn để xử lý 5.448 hồ sơ này.

Còn các hồ sơ có giá trên hợp đồng chuyển nhượng bằng hoặc cao hơn giá nhà, đất do cấp tỉnh quy định tại thời điểm chuyển nhượng, theo HoREA, cơ quan thuế tiếp tục giải quyết tính thuế.

Nếu trường hợp phát hiện dấu hiệu kê khai giá chuyển nhượng thấp hơn giá nhà, đất do cấp tỉnh quy định tại thời điểm chuyển nhượng, cơ quan thuế cũng yêu cầu các bên kê khai lại và xem xét giải quyết như đã thực hiện các năm qua.

Với số hồ sơ còn lại, HoREA cho rằng nếu cơ quan thẩm quyền cho phép áp dụng giá đất theo Luất Đất đai 2013 đến hết 2025, thì 346 hồ sơ thu tiền sử dụng đất và 277 hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất đang tồn ở cơ quan thuế TP.HCM sẽ giải quyết theo quy định này.

Nếu áp dụng điều chỉnh giá đất theo khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai 2024, HoREA đề nghị TP.HCM sớm ban hành bảng giá đất điều chỉnh trong 1-2 tuần tới, để giải quyết toàn bộ 8.808 hồ sơ tồn đọng.