Nhiều bạn trẻ ở TP.HCM tổ chức đổi rác lấy quà để kích hoạt ‘mã gen xanh'

Ngày 14/8 vừa qua, tại đường Nguyễn Chí Thanh, quận 10, TP.HCM xuất hiện một gian hàng đặc biệt, không có hoạt động mua - bán thông thường mà là nơi “đổi rác lấy quà”.

Đây là một trong những hoạt động của "Gen Xanh" - một tổ chức phi lợi nhuận về môi trường được Đặng Thị Thơm (20 tuổi, sinh viên Trường ĐH Kinh tế - Tài chính TP.HCM) thành lập khi đang học lớp 11 tại Trường THPT Trung Phú (huyện Củ Chi, TP.HCM).

Mong muốn khơi dậy “gen” sống xanh

Nữ sinh Đặng Thị Thơm chia sẻ, mỗi ngày nhìn thấy cảnh tượng bao nilon, quần áo cũ, chai nhựa, thủy tinh... bị vứt bỏ bừa bãi nên quyết định bản thân "phải làm một cái gì đó". Nói là làm, cô học trò nhỏ đã kêu gọi bạn bè cùng thành lập một nhóm để thực hiện dự án "đổi rác lấy quà" tại huyện Củ Chi.

Nhìn thấy Thơm bỏ nhiều công sức, nhiều thời gian cho hoạt động này nên gia đình, thầy cô ban đầu đã phản đối vì cho rằng Thơm "làm chuyện bao đồng". Thế nhưng nhờ sự kiên định của mình và qua từng hoạt động nhỏ nhưng đầy ý nghĩa của "đổi rác lấy quà", mọi người đã dần hiểu và ủng hộ Thơm tiếp tục dự án.

“Hành động dù nhỏ cũng sẽ góp phần rất lớn cho công cuộc xây dựng môi trường xanh”, Thơm cho hay.

Sau nhiều hoạt động nhỏ lẻ, tháng 2/2020, Thơm đã đứng ra "chiêu binh", thành lập nhóm Gen Xanh để tập hợp thêm nhiều bạn chung chí hướng.

Nói về cái tên Gen Xanh, Thơm lý giải, Gen ở đây nghĩa là gen di truyền, Xanh là lối sống xanh, tối giản. “Em tin tưởng mỗi người đều mang trong mình một gen sống xanh nên chỉ cần được khơi dậy thì tinh thần bảo vệ môi trường sẽ lan tỏa rộng rãi”, Thơm bày tỏ.

Hiện nay, Gen Xanh đang triển khai rất nhiều hoạt động ý nghĩa như thu gom rác tại nhà, chiến dịch sống xanh, workshop hay nổi bật nhất là Ngày hội đổi rác và Phiên chợ xanh. Mọi người chỉ cần mang rác đến như pin, thiết bị điện tử, quần áo cũ... thì nhóm sẽ đổi lại những phần quà như sổ tay, ống hút gạo, ống hút tre, các sản phẩm từ xơ mướp, mo cau…

“Em nghĩ việc đổi rác lấy quà sẽ giúp mọi người hăng hái hơn trong việc thu gom rác để tái chế, giảm thiểu rác thải ra môi trường”, Thơm nói.

Đổi rác thải, nhận quà xanh

Sau một thời gian gián đoạn do dịch COVID-19, ngày 14/8 vừa qua, tại quận 10, Ngày hội đổi rác lấy quà và Phiên chợ xanh của Gen Xanh đã quay trở lại, thu hút nhiều người dân tham gia. 

Tại ngày hội, rác sau khi đem đến sẽ được cân và quy đổi thành các đơn vị Gen. Tùy thuộc vào số đơn vị Gen, người tham gia sẽ đổi lấy các sản phẩm xanh tương ứng.

Để đa dạng phần quà cho người dân, Thơm đã "gõ cửa" từng công ty sản xuất sản phẩm thân thiện với môi trường để mời gọi hợp tác. Với những chi phí còn lại, các thành viên nhóm đều tự bỏ tiền túi đóng góp.

“Bình thường chúng tôi phải thuê xe ba gác để chuyển đồ từ dưới huyện lên trung tâm thành phố, rồi từ trung tâm phân loại và gửi đi các nơi nên chi phí vận chuyển là rất lớn”, chị Lâm Ngọc Tú (32 tuổi, thành viên nhóm) chia sẻ.

Ước tính ngày hội lần này có khoảng 100 người tham gia, thu được hơn 2 tấn quần áo cũ, 500kg thiết bị điện tử, 20kg vỏ hộp sữa và 10kg nilon. Kết thúc chương trình, các sản phẩm cũ sẽ được tái chế và xử lý đúng cách.

Cụ thể với sản phẩm quần áo cũ, nhóm sẽ phân loại, một phần giữ lại làm gian hàng tuần hoàn gây quỹ, một phần phân chia cho các nhóm thiện nguyện uy tín. Còn lại những món đồ quá cũ sẽ gửi qua trạm cứu hộ chó mèo làm ổ lót.

Với rác thải thủy tinh vỡ, lành (chỉ trừ thủy tinh y tế, bóng đèn, cường lực...) chủ yếu sẽ được Gen Xanh đem đến nhà máy tái chế thủy tinh.

Về rác thải điện tử (pin, điện thoại, đồ điện tử...), Thơm cho biết những thiết bị còn sử dụng được sẽ tặng lại cho người cần, còn đa phần sẽ đem đến một đơn vị tái chế uy tín. Với vỏ hộp sữa đã làm sạch cũng xử lý tương tự.

Đặc biệt, túi nilon sau khi thu sẽ được chuyển đến cho các bạn khuyết tật tại Nhà May mắn để tái chế thành những túi, hộp đựng bút... Đây là ngôi nhà chung tại quận Bình Tân, TP.HCM cưu mang những người khuyết tật, trẻ em mồ côi có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.

Ngoài việc đem đến một địa điểm để mọi người “đổi rác lấy quà”, ngày hội lần này còn tạo không gian để các tín đồ sống xanh cùng chia sẻ quan điểm, bàn luận và lan tỏa ý thức bảo vệ môi trường.

Đến ngày hội đổi rác cùng cháu, chị Nguyễn Thị Thanh Phúc (33 tuổi, ngụ quận 10) cho hay: “Tôi biết đến chương trình qua trang Fanpage của Gen Xanh nên muốn đưa cháu tới đây để trải nghiệm, hình thành ý thức tái sử dụng, tiết kiệm và bảo vệ môi trường”.

Thời gian tới, Gen Xanh sẽ tiếp tục duy trì các hoạt động “rác đi quà về” giúp những người có lối sống xanh được thể hiện tình yêu của mình với môi trường, từ đó mang lại nhiều tích cực cho cộng đồng.

"Chúng em mong muốn cài mã gen xanh vào tâm thức của mỗi con người, từ đó góp phần lan tỏa lối sống xanh, hạn chế rác thải ra môi trường, giúp cho Việt Nam ngày càng sạch đẹp hơn”, Đặng Thị Thơm nói.