Theo CNN, ngay cả khi chỉ giành được 218 ghế ở Hạ viện (đa số tối thiểu), đảng Cộng hòa vẫn đủ khả năng tác động lớn đến chương trình nghị sự của đảng Dân chủ và cả Tổng thống Mỹ Joe Biden trong năm 2023.
Tuy nhiên vẫn sẽ có một số chính sách về đối nội đảng Cộng hòa cần hợp tác với đảng Dân chủ để thông qua như dự luật ngân sách dành cho chính phủ liên bang hàng năm.
Dù vậy, nhiều khả năng các hạ nghị sỹ đảng Cộng hòa sẽ không ngần ngại sử dụng quyền lực của mình để mở các cuộc điều tra đối với chính quyền của Tổng thống Biden hay kiểm soát các ủy ban quan trọng ở Hạ viện. Vậy đảng Cộng hòa sẽ dự định sẽ làm gì?
Ông Kevin McCarthy (giữa) được đảng Cộng hòa đề cử làm chủ tịch Hạ viện. (Ảnh: CNN)
Mở các cuộc điều tra
Các đảng viên Đảng Cộng hòa tại Hạ viện trước bầu cử giữa nhiệm kỳ đã từng đề cập đến khả năng mở các cuộc điều tra cuộc rút quân hỗn loạn của Mỹ khỏi Afghanistan, các chính sách biên giới do Bộ trưởng An ninh Nội địa Alejandro Mayorkas giám sát, hoạt động của chính phủ trong đại dịch COVID-19, chiến dịch khám xét dinh thự cựu Tổng thống Donald Trump của FBI và các giao dịch kinh doanh mờ ám liên quan đến con trai của Tổng thống Biden - Hunter Biden.
Các đảng viên Đảng Cộng hòa cũng có thể sử dụng thế đa số của họ tại Hạ viện để lật lại cuộc điều tra sự kiện bạo loạn ở tòa nhà Quốc hội Mỹ ngày 6/1/2021, trước đó đảng Dân chủ cáo buộc ông Trump là nguyên nhân chính dẫn đến sự kiện này.
Ngay cả trước khi chiếm đa số trong Hạ viện, một số cuộc điều tra do các thành viên đảng Cộng hòa tiến hành đã bắt đầu có kết quả. Chẳng hạn, thẩm phán liên bang ở Louisiana hôm 14/11 đã ra lệnh sa thải một quan chức an ninh mạng của Cục điều tra liên bang (FBI) trong vụ kiện cáo buộc FBI đã ép buộc nhiều công ty mạng xã hội kiểm duyệt thông tin về bê bối của Hunter Biden trước cuộc bầu cử năm 2020.
Vẫn chưa rõ lãnh đạo đảng Cộng hòa ở Hạ viện Kevin McCarthy sẵn sàng đi bao xa khi sử dụng sự kiện ngày 6/1 và cuộc bầu cử Tổng thống 2020 để gây sức ép đối với chính quyền ông Biden, nhưng một số đảng viên Cộng hòa cho rằng việc lật lại vấn đề trong bầu cử năm 2020 sẽ giúp họ rất nhiều trong chương trình nghị sự sắp tới.
Dù chiếm thế đa số ở Hạ viện, các chương trình nghị sự của đảng Cộng hòa chưa chắc có thể thực hiện suôn sẻ. (Ảnh: CNN)
Thay đổi các dự luật ở Hạ viện
Theo CNN, Tổng thống Mỹ Biden có thể thực hiện quyền phủ quyết đối với các dự luật được Hạ viện thông qua hoặc các dự luật do phe đa số ở Hạ viện đưa ra. Nhưng các đảng viên Cộng hòa tại Hạ viện vẫn có thể thúc đẩy một số dự luật mang tính thông điệp giúp nổi bật chương trình nghị sự của họ.
Trong một cuộc phỏng vấn độc quyền của CNN 2 ngày trước cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ, ông McCarthy cho biết đảng Cộng hòa đã vạch ra các kế hoạch nắm quyền của mình, bao gồm giải quyết lạm phát, tỷ lệ tội phạm gia tăng và an ninh biên giới - ba vấn đề trọng tâm trong chương trình vận động tranh cử của nhiều ứng viên đảng Cộng hòa ở cả lưỡng viện.
Theo nguồn tin riêng của CNN, trong cuộc họp kín trước cuộc bỏ phiếu lãnh đạo đảng Cộng hòa ở Hạ viện, McCarthy cam kết ông sẽ tước bỏ mọi quyền lực của Đảng Dân chủ, như việc loại một số nghị sĩ Dân chủ khỏi các uỷ ban quan trọng của Hạ viện.
Tuy nhiên, nếu đảng Cộng hòa chỉ nắm được thế đa số tối thiểu ở Hạ viện, hầu hết các chương trình nghị sự của họ đứng trước nguy cơ không thể thực hiện.
Cũng theo nguồn tin của CNN, các đồng minh của ông McCarthy gần đây cố gắng thuyết phục Hạ nghị sĩ Đảng Dân chủ ôn hòa Henry Cuellar của Texas chuyển đảng với hy vọng bù đắp được cách biệt mỏng manh ở Hạ viện. Ông Cuellar thẳng thừng bác bỏ đề xuất này.
Dù vậy đảng Cộng hòa vẫn có cơ hội nới rộng khoảng cách khi cuộc bầu cử ở Hạ viện vẫn chưa đi đến hồi kết.
Bình luận