Video: Nhà Truyền thống bon (buôn) Đắk R’moan xuống cấp, hư hỏng nghiêm trọng
Được đầu tư 3,3 tỷ đồng song nhà truyền thống bon Đắk R'moan (xã Đắk R'moan, thị xã Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông) - nơi tổ chức các lễ hội văn hóa truyền thống của người địa phương đã xuất hiện nhiều dấu hiệu hư hỏng, kém chất lượng, khiến người dân vô cùng bức xúc.
Nhà truyền thống bon Đắk R’moan được khởi công xây dựng năm 2017 và bắt đầu khai thác sử dụng vào tháng 1/2018, do Phòng Văn hóa thông tin thị xã Gia Nghĩa làm chủ đầu tư.
Công trình bao gồm các hạng mục như nhà truyền thống bằng gỗ rộng 232m2, sân bê tông, nhà vệ sinh, đài nước, khuôn viên cây xanh, hệ thống điện sinh hoạt.
Năm 2019, UBND xã Đắk R'moan nhận quản lý công trình này. Tuy nhiên, khi đưa vào sử dụng được một thời gian, nhà truyền thống đã bị xuống cấp, mái tranh mục nát, phên (tường) hư hỏng, nguồn nước giếng khoan lúc có lúc không khiến người dân nơi đây không khỏi hụt hẫng.
Ông Điểu Nhiên (người được thuê trông coi) cho biết, nhìn chung kiến trúc ngôi nhà tương đối đúng với truyền thống của người M’Nông song chất liệu không đảm bảo, cộng với quá trình xử lý không tuân theo kinh nghiệm truyền thống nên nhanh chóng hư hỏng.
Theo lời ông Điểu Nhiên, nguyên nhân là do đơn vị thi công sử dụng tranh còn non để lợp mái. Nếu sử dụng tranh già, tuổi thọ được 7 – 8 năm, còn sử dụng tranh non chỉ 1 - 2 năm. “Ngày trước, đồng bào M’Nông cũng sử dụng tranh lợp nhà, chẻ cây nứa đan thành phên. Chúng tôi phải cắt tranh, chặt cây nứa đủ già, hong khô, xử lý thật kỹ để ngôi nhà không bị hư hỏng mối mọt tấn công. Nhà nào làm chắc, cả chục năm chưa bị dột nước mưa hay bị mối mọt ăn. Tuy nhiên, ngôi nhà truyền thống này mới bàn giao được 1-2 năm đã bộc lộ hư hỏng, đến nay vẫn chưa được khắc phục”, ông Nhiên nói.
"Dân làng rất buồn vì Nhà truyền thống bon Đắk R’moan đã xuống cấp. Giờ đây chúng tôi không thể sinh hoạt cộng đồng, vui chơi, giả trí ở đây được nữa", ông Nhiên ngậm ngùi.
Cột nhà, phên nhà cũng không đảm bảo chất lượng. Mối mọt liên tục tấn công phần phên nhà.
Ông Phạm Trung Đông - Phó Chủ tịch UBND xã Đắk R’moan cho biết, địa phương nhận quản lý công trình nhà truyền thống bon Đăk R’moan từ năm 2019. Khi đưa vào sử dụng, công trình bộc lộ nhiều hư hỏng. Từ năm 2020 đến nay, UBND xã đã báo cáo thực trạng cho UBND TP Gia Nghĩa, đồng thời xin kinh phí sửa chữa nhưng chưa được bố trí.
Trong khi đó, ông Nguyễn Tấn Sương - Chủ tịch UBND TP Gia Nghĩa (Đắk Nông) cho biết đã nắm được thông tin công trình nhà truyền thống ở bon Đắk R’moan hư hỏng, xuống cấp. Chính quyền cũng yêu cầu chủ đầu tư kiểm tra, đánh giá công trình tìm hướng khắc phục. Thời gian qua, do ngân sách địa phương có hạn nên chưa bố trí được kinh phí sửa chữa. UBND TP Gia Nghĩa sẽ xem xét bố trí kinh phí sớm để đưa công trình vào phục vụ các hoạt động văn hóa của đồng bào bản địa và mở cửa đón du khách đến tham quan.
Bình luận